به گزارش سرای نور؛ با گذشت بیش از یک قرن از کشف طلای سیاه در ایران، تغییر آرایش در سبد سوخت و انرژی کشور کلید خورده و از سال ۹۶ عملا مصرف چهار فرآورده اصلی نفتی شامل نفت کوره، نفت سفید، گاز مایع و گازوئیل حرارتی در عمل متوقف خواهد شد.
در طول چند سال گذشته تاکنون با بهرهبرداری از فازهای جدید پارس جنوبی، ظرفیت تولید گاز غنی ایران به حدود ۸۴۰ میلیون مترمکعب در روز و ظرفیت تولید گاز شیرین و پالایش شده کشور از مرز ۷۰۰ میلیون مترمکعب در روز عبور کرده است.
بر این اساس پیش بینی میشود با بهره برداری کامل از پنج فاز جدید پارس جنوبی با ظرفیت تولید روزانه ۱۵۰ میلیون مترمکعب گاز شیرین، از سال آینده با افزایش عرضه گاز طبیعی مصرف انواع سوخت مایع در سبد سوخت و انرژی متوقف شود و صرفا بنزین و گازوئیل در بخش ناوگان حمل و نقل کشور مورد استفاده قرار بگیرد.
نکته قابل توجه آن است که تا سال ۹۲ فرآوردههای نفتی در سبد سوخت و انرژی کشور با مصرف سالانه ۲۷ میلیارد لیتری سهمی حدود ۴۳ درصدی داشته و عملا با افزایش تولید گاز و گازرسانی بیشتر به صنایع عمده، نیروگاههای برق و صنایع غیرعمده امسال سهم فرآوردههای نفتی به کمتر از ۱۰ درصد کاهش یافته است.
از سوی دیگر بر اساس برنامه تعیین شده در سطح شرکت نفت، پس از بهره برداری کامل از پنج فاز جدید پارس جنوبی شامل ۱۷ تا ۲۱ پارس جنوبی، سال آینده هم پنج فاز دیگر شامل ۱۳، ۱۴، ۲۲ تا ۲۴ پارس جنوبی قرار است در مدار بهره برداری قرار بگیرند که این افزایش تولید منجر به ایجاد مازاد تولید گاز طبیعی برای نخستین بار در ایران خواهد شد.
رکورد گازرسانی به نیروگاهها شکست
در شرایط فعلی ظرفیت تولید برق ایران به حدود ۷۴ هزار مگاوات رسیده و به طور متوسط سالانه با بهره برداری از واحدهای جدید نیروگاهی، میران مصرف سوخت در این حوزه ۶ تا ۷ درصد افزایش مییابد.
با وجود افزایش افسار گسیخته مصرف سوخت و انرژی در نیروگاههای کشور اما با بهره برداری از فازهای جدید پارس جنوبی و افزایش تولید گاز طبیعی، نه تنها میران عرضه گاز به نیروگاهها کاهش نیافته که حتی با توقف سوخت مایع تمامی نیروگاههای ایران گازسوز شده اند.
از این رو حجم گازرسانی به نیروگاههای کشور سال ۹۳ حدود ۵۰ میلیارد مترمکعب بوده که این میزان در سال ۹۴ به ۵۸ میلیارد مترمکعب رسیده و پیش بینی میشود تا پایان امسال با ثبت یک رکورد جدید حجم تحویل گاز طبیعی به نیروگاههای ایران به رقم بی سابقه ۶۷ میلیارد مترمکعب برسد.
از ابتدای امسال تاکنون هم حدود ۵۸ میلیارد مترمکعب گاز طبیعی تحویل نیروگاههای برق ایران شده که در مقایسه با مدت مشابه پارسال گازرسانی به این واحدها حدود چهار میلیارد مترمکعب افزایش یافته است.
علاوه بر این در بخش گازرسانی به صنایع عمده و کارخانههای تولیدی کشور همچون فولاد، آلمینیوم، ذوب آهن، سیمان و … هم حجم تحویل گاز طبیعی از ابتدای امسال تاکنون به حدود ۳۲ میلیارد مترمکعب رسیده که در مقایسه با مدت مشابه پارسال حدود ۲ میلیارد مترمکعب افزایش یافته است.
در مجموع از ابتدای فروردین ماه ۹۵ تاکنون حدود ۹۰ میلیارد مترمکعب گاز طبیعی تحویل نیروگاهها، صنایع عمده و کارخانههای کشور شده است که در مقایسه با پارسال حدود ۶ میلیارد مترمکعب افزایش را نشان میدهد.
بنابراین با احتساب قیمت هر لیتر گازوئیل ۴۰ سنت (متوسط قیمت فروش گازوئیل در فوریه ۲۰۱۷ در بازارهای سنگاپور، روتردام و خلیج مکزیک) از ابتدای امسال تاکنون معادل دو میلیارد و ۴۰۰ میلیون دلار در مصرف سوخت مایع و به ویژه گازوئیل در صنایع و نیروگاههای کشور با جایگزین شدن گاز طبیعی صرفه جویی ارزی حاصل شده است.
ایران عضو باشگاه صادرکنندگان گازوئیل جهان شد
افزایش تولید و عرضه گاز به نیروگاهها و صنایع منجر به ایجاد یک ظرفیت مازاد برای تولید و صادرات انواع فرآوردههای نفتی به ویژه نفت کوره و گازوئیل در ایران شده است.
تا سال ۹۳ ایران یکی از کشورهای واردکننده گازوئیل بود اما از سال گذشته با توقف واردات این فرآورده نفتی، ایران حتی به یکی از کشورهای صادرکننده انواع سوختهای حرارتی به خصوص گازوئیل تبدیل شده است.
از ابتدای امسال تاکنون متوسط صادرات روزانه گازوئیل ایران حدود ۱۷ میلیون لیتر در روز بوده و ظرفیت صادرات مجموع فرآوردههای نفتی کشور به حدود ۵۰۰ هزار بشکه در روز رسیده است.
این درحالی است که با جایگزین شدن گاز طبیعی به جای فرآوردههای نفتی در سبد سوخت و انرژی کشور، پیش بینی میشود از سال ۹۶ به طور متوسط روزانه حدود ۲۰ تا ۲۵ میلیون لیتر گازوئیل از ایران به بازارهای جهانی صادر شود که ارزش این حجم از صادرات این فرآورده نفتی با احتساب قیمتهای فعلی بازارها حدود سه تا ۳.۶ میلیارد دلار درآمد جدید نفتی عاید اقتصاد کشور شود.
منبع:مهر